|
Iako amaro Pejgamberi ( sallallahu alejhi ve sellem) vakergja: ‘Sallu kema rejte muni usalli.’ – (kildinen sar so dikenama man sar kildinava), sepak ko vavera prilike, direktno jada indirektno, ukazingja kaj e dzuvljakoro namazi rebela te ovel razlicito taro namazi mursheskoro. Sar na primer, o hadisi zabelezimo taro Bejhaki a prenesinelape taro Haris a ov taro Hz. Ali (radiallahu anh), vakerelape: ‘I dzuvli te kergja sedzda, neka spoinel pe kukja.’.
Sar so dzanelape, ko temelna bukja, o namazi dzuvlengoro hem o namazi murshengoro tano jek isto. Sar na primer: Iftitahi tekbir’i, Kijam’i, Kiraet’i, Ruku, Sedzda thaj Kade’i ahir. Amma; dikindor tari rig basho dzuvlano ahlako, odnosno tari rig e edepeskeri, o dzulvakoro namazi trebela te ovel ki nezno ladzavutni forma, te shaj so po garavde te oven o dzuvlane prirodna ukrasja. O Ibn Hibban, ki pi zbirka dengja than asafke nasloveske: ‘E dzuvlakoro namazi so po garavdo (uchardo) ka ovel; o sevapi da doborom pobaro ka ovel.’ - Naslonindor ko hadisi so prenesinela Ebu Daud hem Ibn Huzejme: ‘O namazi e dzuvlakoro so ka kildinel ko po garavdo than ko ker, i po ustini taro ostala.’ Isto o Ibn Abbas keda sine puclo sar trebela te ovel e dzuvlakoro namazi mashkar o ostala bukja nabroingja olakoro tajnost – Ibni ebi Shejbe.
Soshtar mezhebja (Hanefi; Maliki; Shavi thaj Habeli), isiolen idzma (jednoglasna tane), kaj e dzuvlakoro namazi trebela te ovel razlicno taro namazi e mursheskoro. Odoleske, o dzuvlikano namazi razlikuinelape taro murshikano namazi ko nekola hukmija; sar na primer: ko hukmi basho dzemaati, ko hukmi basho ezani, ko hukmi basho ikameti, ko hukmi basho setr’i-avret’I , ko hukmi basho saf’i…
Sar na primer o hadisi taro Bejhaki a prenesimo taro Ubu Said el-Hudri (r.a.): ‘E murshengoro najhairlija safi tano o angluno safi. E dzuvlengoro najhairlija safi o najpaluno safi.’ – o Isto ravija, prenesinela akava hadisi: ‘…o Pejgamberi naredingja o mursha te preven pe laktija ki sedzda a o dzuvla te phanden.’ – isto akava da hadisi olestar prenesimo: ‘…o pejgamberi naredingja e murshenge ko teshehut te ispravinen po desno pro, a o levo te pshlaren. A e dzuvlengje naredingja te (civen olen ki strana).’ A ko vaver rivaeti taro Abdullah bin Omer beshela: ‘I dzuvli keda ka beshel ko namazi, jek kuko upral vaver kuko civela, a keda ka kerel sedzda, ki najshuzi forma te ucarelpe spoinela po vagi pe kukoncar. Bizi sumnja o Devel dikela ki odija dzuvli hem vakerela: ‘Melaikja…! Oven svedokja kaj olake Me oprostingjum!’ Taberani zabelezinga akava hadisi taro Vail ibn Hudzer. O Pejgamberi vakergja: ‘Ej Vail, te kldingjan namazi, te vasta vazde dzi ko kana, a o dzuvla neka vazden dzi ko pe pike.’
O razlike taro murshano dzi ko dzuvlano namazi tane akala:
1. I dzuvli keda anela o iftitahi tekbir, vazdela pe vasta dzi ko musja. Na phandela alka pe parmakoncar taro desno vas upri o levo vas. O Desno vas civela upri o levo vas upro kolin.
2. Ko kuku hari (po blago) bangjarelape. Na ikerela ispravno o dumo pe shereja. O kacja hari bangjarela. Pe vasta civela upral pe kocja, hem pe parmakja na pravela.
3. Ki sedzda pe laktija pashlarela ki phuv (ko podi), smestinelalen popashe prema o vogi. Ki sedzda ovela po stutkimi.
4. Ko teshehud pe pre ikalela prema desno rig, a oj beshela ko podi.
5. Kerindor dova pe vasta angle na ikalela, nego prema po muj popasheste ikerela.
6. Nane mustehapi o sabah te kildinel ko posledno vakti. Samo so ka kuvel o vakti shukar i te kldinen.
7. O namazi ko glaso na okuinela. Ko kurban bajhami o tekbiri teshrik ki peste okuinela.
(Redd-ül-muhtar, Tahtavi)
Imam Ibrahim Rufat Ajdin
Skopje - Makedonija
Dzemaat: TESAVVUF
|
Prijavite se
Registruj se
FAQ
Pretraga
